Βιωσιμότητα στον τουρισμό: ακούγεται υπέροχο, ίσως ουτοπικό και όταν ζεις σε μία τόσο πλούσια χώρα που έχει ανθίσει οικονομικά από τον μαζικό τουρισμό, ίσως η επιλεκτικότητα που φέρνει μαζί της η βιωσιμότητα να μην είναι τόσο εφικτή.
Μπορεί πραγματικά ένα ταξίδι να είναι βιώσιμο, και τελικά αυτό θα αποτελέσει οικονομικό πλήγμα στη βαριά βιομηχανία της χώρας; Αρχικά, πρέπει να καταλάβουμε ότι μιλάμε για συγκοινωνούντα δοχεία: Από τη μία, ο επισκέπτης πρέπει να αναζητά βιώσιμες επιλογές. Από την άλλη το ξενοδοχείο ή ο προορισμός πρέπει να έχει φροντίσει να κάνει τις απαραίτητες δραστικές αλλαγές, ώστε να του προσφέρει απλόχερα τις βιώσιμες επιλογές που αναζητά. Είναι, δυστυχώς, αντιφατικό να βλέπουμε ξενοδοχεία να προωθούν ότι δεν θα αλλάξουν τις πετσέτες καθημερινά, αλλά από την άλλη πλευρά να μην υπάρχει πουθενά πόσιμο νερό στο νησί για να γεμίσει το παγούρι του ο επισκέπτης, ενώ ακόμα και μέσα στο δωμάτιο να υπάρχουν πλαστικά μπουκάλια νερού. Και αν σκεφτεί κανείς ότι παγκοσμίως η ανακύκλωση των πλαστικών αποβλήτων δεν ξεπερνά το 9%, καταλαβαίνουμε όλοι ότι κάθε επισκέπτης, από τους εκατομμύρια που έρχονται στη χώρα μας κάθε καλοκαίρι, συμβάλλει σε αυτόν τον φαύλο κύκλο του προβλήματος.
Τι κάνουν οι άλλες χώρες καλύτερα από την Ελλάδα;
H Ελλάδα βρίσκεται, δυστυχώς, σχεδόν στον πάτο της Ευρωπαϊκής λίστας του Travel and Tourism Development Index, που μεταξύ άλλων μετρά το κατά πόσο είναι συνδεδεμένος ο τουρισμός της εκάστοτε χώρας με τη βιωσιμότητα. To Μπουτάν επιβάλει δασμούς στους επισκέπτες, που χρησιμοποιούνται σχεδόν εξ’ ολοκλήρου για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των βιώσιμων υποδομών για τους τουρίστες. Τεράστιες ξενοδοχειακές μονάδες στα νησιά Φίτζι δεσμεύονται ότι θα λειτουργούν 100% με ηλιακή ενέργεια, προωθώντας στους επισκέπτες την έννοια της «χαλαρής πολυτέλειας» που δεν απαιτεί μεγάλη κατανάλωση ρεύματος, ενώ η Κόστα Ρίκα αποτελεί μία από τις πρωταθλήτριες στον οικο-τουρισμό, προστατεύοντας τα μοναδικά δάση της και φροντίζοντας οι επισκέπτες να έρχονται σε άμεση επαφή με τους ντόπιους μέσα από -τι άλλο- το τοπικό φαγητό!
Βιώσιμες συνήθειες στα ταξίδια μας
Αν οι προορισμοί, λοιπόν, μας συναντήσουν κάπου «στη μέση της διαδρομής» τότε και εμείς οι επισκέπτες έχουμε τον μεγαλύτερο ρόλο να παίξουμε, επιλέγοντας σοφά. Η πτήση μας είναι το 20% του αποτυπώματος που θα αφήσουμε από το ταξίδι μας, γι’ αυτό ας επιλέξουμε την αεροπορική εταιρεία που «εξουδετερώνει» τις εκπομπές CO2 μέσα από διάφορα προγράμματα για λογαριασμό μας. Επιπλέον, πρέπει να θυμόμαστε ότι οι απευθείας πτήσεις έχουν συνήθως λιγότερες εκπομπές συνολικά. Ας επιλέξουμε να πάμε σε έναν προορισμό για περισσότερο χρόνο, παρά να πηγαίνουμε από δύο ημέρες σε κάθε νησί. Ας επιλέξουμε ξενοδοχείο που δεν έχει μικρά μπουκαλάκια για σαμπουάν ή αφρόλουτρο, αλλά τα μεγάλα επαναγεμιζόμενα. Ας προτιμήσουμε να δώσουμε απευθείας τα χρήματά μας σε μικρές τοπικές επιχειρήσεις. Ας μην επισκεφθούμε ζωολογικούς κήπους ή πάρκα που δεν σέβονται τη βιοποικιλότητα. Ας επιλέξουμε την τοπική κουζίνα του κάθε τόπου, όχι μόνο γιατί έτσι πραγματικά γνωρίζουμε έναν τόπο, αλλά και γιατί τα προϊόντα που παράγονται εκεί δεν χρειάζεται να ταξιδέψουν χιλιάδες χιλιόμετρα για να φτάσουν στο πιάτο μας, επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Ας θυμόμαστε, ότι δεν χρειάζεται να ζητήσουμε αναγκαστικά μπέικον στο πρωινό μας, όταν μπορούμε να απολαύσουμε ένα τοπικό αλλαντικό ή τυρί και ας ζητήσουμε να μάθουμε την ιστορία πίσω από κάθε προϊόν.
Και το σημαντικότερο: Ας μην αφήνουμε τις βιώσιμες συνήθειες μας στο σπίτι όταν ταξιδεύουμε. Είμαστε πολίτες του κόσμου και έχουμε όλοι έναν πλανήτη. Και το αποτύπωμα που θα αφήσουμε σε ένα μικρό νησί στον Ειρηνικό θα το βρούμε σίγουρα μπροστά μας μετά από κάποια χρόνια σε ένα μικρό νησί στην Ελλάδα. Είναι λοιπόν θέμα επιλογής.
Λίγα λόγια για την Μελίνα Ταπραντζή
Η Μελίνα Ταπραντζή είναι κοινωνική επιχειρηματίας και το 2020 ήταν μία από τις επτά γυναίκες, παγκοσμίως, που έλαβαν το κορυφαίο βραβείο «SDGs and Her» από τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Τράπεζα, για το έργο της στην υλοποίηση της Ατζέντας 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Έχει ηγηθεί έργα για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης και την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, από τη σύλληψη ως την υλοποίηση, υποστηρίζοντας εταιρείες Fortune 1000 ως Σύμβουλος σε θέματα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Ίσης Ευκαιρίας, Διαφορετικότητας και Συμπερίληψης. Επίσης, είναι ιδρύτρια της πολυβραβευμένης κοινωνικής επιχείρησης «Wise Greece», η οποία φέτος έκλεισε 10 χρόνια επιτυχημένης λειτουργίας, αλλά και της συμβουλευτικής εταιρείας «Earth & Co», η οποία συνεργάζεται για διάφορα έργα σχετικά με τη βιωσιμότητα με εταιρείες και οργανισμούς σε Ευρώπη και Μέση Ανατολή. Το 2022 τιμήθηκε με το βραβείο «World of Difference» από το International Alliance for Women, που βρίσκεται στη Washington DC για τη συμβολή της στην οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών.
