5 Μουσεία οινοποιείων: Βόλτα στην ιστορία και τις γεύσεις της Ελλάδας

Ας φανταστούµε ένα από τα πολλά τραπέζια που στρώνονται αυτές τις ηµέρες σε κήπους, βεράντες και ταράτσες. Αλλά και τα πιο πρόχειρα γεύµατα στην ύπαιθρο, τα πικ νικ κοντά στη θάλασσα ή στη σκιά των δέντρων, µέσα στις ευωδιές της φύσης. Kαι τώρα ας σκεφτούµε όλα τα παραπάνω µε την προσθήκη µιας επιλεγµένης φιάλης κρασιού που κάνει την κάθε περίσταση ακόµα πιο ξεχωριστή. Αυτό ακριβώς κάνουν και τα µουσεία των ελληνικών οινοποιείων, προάγουν την οινική κουλτούρα και µας εξηγούν γιατί το κρασί έχει τη δύναµη να µεταµορφώνει κάθε µας στιγµή ταξιδεύοντάς µας στη µακραίωνη ιστορία του.

5 μουσεία οινοποιείων για μια ξεχωριστή εμπειρία:

Μουσείο Οίνου Γεροβασιλείου

Λίγα χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Θεσσαλονίκης, στο παραθαλάσσιο προάστιο της Επανομής, βρίσκεται το Κτήμα Γεροβασιλείου, δημιούργημα του Βαγγέλη Γεροβασιλείου. Ο ιδιόκτητος αμπελώνας των 1.000 περίπου στρεμμάτων περιβάλλει το σύγχρονο οινοποιείο, όπου στεγάζεται και το μουσείο οίνου. Ο οινοπαραγωγός ξεκίνησε τη συλλεκτική του δραστηριότητα στα μέσα της δεκαετίας του ’70 συγκεντρώνοντας μέχρι σήμερα περί τα 3.500 αντικείμενα.

Τα εκθέματα μοιράζονται σε πέντε συλλογές: στην περίφημη των 2.600 ανοιχτηριών που προέρχονται από διαφορετικές περιόδους και μέρη του κόσμου και εκτίθενται δίπλα στην υπόγεια κάβα παλαίωσης, την εθνογραφική συλλογή της οινοπαραγωγικής διαδικασίας, τη συλλογή αγγείων συμποσίου, μεταφοράς και αποθήκευσης οίνου, τη συλλογή υαλουργίας με μπουκάλια κρασιού ευρωπαϊκής προέλευσης από τον 17ο έως τον 21ο αιώνα και τη συλλογή έργων σύγχρονης τέχνης.

Μουσείο Οίνου Κουτσογιαννόπουλου

Βρίσκεται στο χωριό Βόθωνας της Σαντορίνης, φωλιασμένο σε μια υπόγεια σπηλιά, σε ένα φυσικό λαβύρινθο μήκους 300 μέτρων, 8 μέτρα κάτω από το έδαφος. Στις υπόσκαφες καμάρες του πρωταγωνιστούν οι ανθρωπόμορφες κούκλες, ομοιώματα ντόπιων που θα σας ξεναγήσουν τόσο στην ιστορία του κρασιού όσο και στη ζωή του Σαντορινιού αμπελουργού από το 1660.

Ο επισκέπτης, όσο περιηγείται στο χώρο, μεταφέρεται στην οινική παράδοση των Κυκλάδων μέσω αναπαραστάσεων, όπως το κλάδεμα, το όργωμα, ο τρύγος, το πάτημα και το ζύγισμα των σταφυλιών. Όλα τα σπάνια εκθέματα –μηχανήματα, εργαλεία και σκεύη οινοποίησης– είναι αυθεντικά κομμάτια που ανήκουν στην οικογένεια Κουτσογιαννόπουλου και έχουν χρησιμοποιηθεί από τις προηγούμενες γενιές. Ολοκληρώνοντας, έχετε τη δυνατότητα να δοκιμάσετε τέσσερα από τα καλύτερα κρασιά που παράγει σήμερα το οινοποιείο στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο γευσιγνωσίας.

Μουσείο Οίνου Κώστα Λαζαρίδη – Οινότρια Γη

Το όραμα του Κώστα Λαζαρίδη για κρασί υψηλής ποιότητας τον οδήγησε από τη γενέτειρά του, τη Δράμα, στην Αττική, και συγκεκριμένα στο Καπανδρίτι, όπου φύτεψε ένα νέο αμπελώνα, με το όνομα Οινότρια Γη (Γη του Κρασιού), με ποικιλίες σταφυλιού που τιμούν το ελληνικό έδαφος. Το ίδιο όραμα ήταν η αφορμή και για μια συλλογή εργαλείων οινοποίησης και vintage αξεσουάρ από όλο τον κόσμο. Στο μουσείο οίνου, σε ένα χώρο που εκτείνεται σε 1.500 τ.μ. και δύο επίπεδα, ο Κώστας Λαζαρίδης μοιράζεται με τους επισκέπτες την αγάπη και το πάθος του για το κρασί και τα αποστάγματα.

Συγκεκριμένα, τα εκθέματα, που χρονολογούνται από το 17ο αιώνα μ.Χ. και φτάνουν μέχρι τη σημερινή εποχή, σε συνδυασμό με ειδικά σχεδιασμένο οπτικοακουστικό υλικό υποστήριξης, αποτυπώνουν με γλαφυρό, διαδραστικό τρόπο τη μακρά ιστορία της αμπελοκαλλιέργειας στην Ελλάδα και τις διαδικασίες παραγωγής κρασιού, αποσταγμάτων και βαλσαμικού ξιδιού. Σίγουρα αξίζει όχι μόνο την προσοχή αλλά και την επίσκεψή σας.

Μουσείο Οίνου- Αμπελώνες Μάρκου

Οι Αμπελώνες Μάρκου είναι ένα από τα παλιότερα μικρής κλίμακας οινοποιεία της Αττικής και ένα από τα πρώτα που απέκτησαν σύγχρονη οινοποιητική μονάδα παραγωγής και εμφιάλωσης. Η οικογένεια Μάρκου ασχολείται εδώ και αιώνες με την αμπελουργία φέροντας σημαντικό μέρος των προφορικών παραδόσεων και μεθόδων καλλιέργειας και οινοποίησης στην περιοχή της Μεσογαίας και Λαυρεωτικής. Από το 1983, με την ίδρυση του σύγχρονου οινοποιείου, και, χάρη στη γνώση σημαντικών συνεργατών οινολόγων και γεωπόνων, παράγει ατόφια και, παράλληλα, ώριμα παραδείγματα της ιδιωματικής φωνής του αττικού αμπελώνα.

Το 2005 εγκαινίασε και το μουσείο οίνου, στο οποίο φιλοξενείται η συλλογή γεωργικών και οινοπαραγωγικών εργαλείων της οικογένειας από τις αρχές του 19ου αιώνα. Διεξάγονται επίσης εκπαιδευτικά προγράμματα οινοτουρισμού και αγροτουρισμού καθώς και ποικίλα κοινωνικά και εταιρικά events, διατηρώντας και ανακινώντας με αυτό τον τρόπο τη μνήμη και τις παραδόσεις του οινικού πολιτισμού της Αττικής – σαν ένα ποτήρι κρασί που θέλουμε να απολαύσουμε με όλες μας τις αισθήσεις.

Μoυσείo Οίνου του Ενιαίου Οινοποιητικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Σάμου (ΕΟΣ)

Αν θέλετε να πάρετε μια γεύση από την πορεία της αμπελοκαλλιέργειας της Σάμου μέσα στους αιώνες, αλλά και από τα στοιχεία εκείνα που συνθέτουν τη μοναδικότητα των κρασιών της, αρκεί μια επίσκεψη στο μουσείο οίνου του νησιού. Στεγάζεται σε ένα υπέροχο πέτρινο κτίριο του 19ου αιώνα, το οποίο λειτουργούσε ως οιναποθήκη και βαρελοποιείο.

Η αναμορφωμένη διαρρύθμισή του είναι αποτέλεσμα σύγχρονης μουσειακής μελέτης με στόχο να ταξιδεύει τον επισκέπτη στην παραδοσιακή καλλιέργεια της μοναδικής ποικιλίας του Μοσχάτου. Αποκαλύπτει επίσης τις προσπάθειες ντόπιων καλλιεργητών να αναδείξουν το φημισμένο σαμιακό αμπελώνα. Η μακραίωνη ιστορική, κοινωνική και πολιτιστική διαδρομή του σαμιώτικου κρασιού αποτυπώνεται μέσω ντοκουμέντων και εκθεμάτων σε μια πολύ ενδιαφέρουσα περιήγηση στις θεματικές αίθουσες του μουσείου.

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στο Wine Guru.