Για να απολαύσουμε μια όμορφη πεζοπορία κάποιοι χρειάστηκε να δουλέψουν πάνω σε αυτό. Σε μερικά από τα μονοπάτια που έχετε επισκεφθεί, αυτοί οι «κάποιοι» μπορεί να ήταν οι άνθρωποι πίσω από τη Paths of Greece. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που απαρτίζεται από ανθρώπους που αγαπούν τα φυσικά τοπία της χώρας και προσπαθούν να τα αναδείξουν.
Στο Διακοπές είχαμε τη χαρά να μιλήσουμε με τον Ιδρυτή της ομάδας και Διαχειριστή Περιβάλλοντος, τον Φοίβο Τσαραβόπουλο ο οποίος μας μίλησε για το έργο της Paths of Greece.
Ας γνωρίσουμε τη Paths of Greece
«Η Paths of Greece είναι μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση, που ιδρύθηκε το 2010, με στόχο της να αναδείξει την Ελλάδα ως έναν από τους κορυφαίους πεζοπορικούς προορισμούς του κόσμου. Αναζητάει, βελτιώνει, καθαρίζει, σηματοδοτεί και προβάλει μονοπάτια, αναδεικνύοντας πεζοπορικούς προορισμούς.
Απαρτίζεται από μέλη διαφόρων ειδικοτήτων, με στόχο να προσεγγίσει ολιστικά το θέμα της ανάπτυξης πεζοπορικών προορισμών. Η Paths of Greece είναι η μοναδική επιχείρηση στην Ελλάδα που ασχολείται αποκλειστικά με αυτό το αντικείμενο. Η πρωτοπορία της έγκειται στο γεγονός ότι συνέδεσε τα τεχνικά θέματα (βελτίωση βατότητας διαδρομών, καθαρισμός βλάστησης, σήμανση) με τις δράσεις προβολής και τη διαχείριση των δικτύων μονοπατιών σε βάθος χρόνου.
4 περιοχές Natura μας περιμένουν για επιστροφή στη φύση
Η όλη ιδέα προήλθε από τα Κύθηρα, όταν είχα περπατήσει κατά τύχη κάποια μονοπάτια, τα οποία ήταν σε άθλια κατάσταση. Ούτε πινακίδες είχαν, η βλάστηση τα είχε κατακλύσει, κανείς δεν ήξερε την ύπαρξή τους καλά καλά. Τα μονοπάτια αυτά έκρυβαν όμως θησαυρούς: γεφύρια πέτρινα, καστροπολιτείες, μαγικές ρεματιές, δάση, εγκαταλελειμμένους οικισμούς, υπέροχη γεωλογία κι πολλά άλλα, που με έκαναν να αγαπήσω το νησί των Κυθήρων πολύ περισσότερο απ’ ότι πριν…
Δύο ήταν οι δρόμοι που μπορούσα να ακολουθήσω: Ο πρώτος ήταν να ασχοληθώ μόνο με τη διάνοιξη των μονοπατιών και να ξεναγώ κόσμο. Με πεπερασμένη δυνατότητα φυσικά… Ο άλλος δρόμος, ήταν να βρω έναν τρόπο να τα κάνω προσβάσιμα χωρίς να απαιτείται η φυσική μου παρουσία.
Ψάχνοντας τη διεθνή βιβλιογραφία και με βάση τις σπουδές μου στον οικοτουρισμό, αποφάσισα πως ο καλύτερος τρόπος ήταν τα μονοπάτια να καθαριστούν, να σηματοδοτηθούν επαγγελματικά, και να πραγματοποιηθούν δράσεις προβολής όπως η κατασκευή ιστοσελίδας, φυλλαδίου, η επαφή με ταξιδιωτικά πρακτορεία και η διοργάνωση εκπαιδευτικών δράσεων.
Αυτά το 2009-10 φάνταζαν τελείως ξένα… Έτσι κι έγινε. Και σήμερα, το 2021, τα μονοπάτια των Κυθήρων είναι ένα από τα βασικότερα τουριστικά εγχειρήματα που έχουν γίνει στο νησί, κι ένα από τα καλύτερα δίκτυα μονοπατιών στην Ελλάδα! Από αυτή τη δράση ξεκίνησε και η ιδέα της Paths of Greece».
Τι σημαίνει πρακτικά «ανοίγω ένα μονοπάτι»;
«Στην Ελλάδα έχουμε την τύχη να υπάρχει ένα φοβερό δίκτυο παλιών μονοπατιών, σχεδόν σε κάθε γωνιά της χώρας. Τα μονοπάτια αυτά τα χρησιμοποιούσαν παλιά, όταν δεν υπήρχαν αυτοκίνητα. Αυτά είναι τα μονοπάτια που αναζητούμε και που ανοίγουμε. Τι περισσότερες φορές, το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να καθαρίσουμε τη βλάστηση. Κάποιες φορές απαιτείται η διόρθωση ξερολιθιών και άλλα μικρά τεχνικά έργα.
Η ταχύτητα καθαρισμού και βελτιώσεων είναι μεγάλη, συγκριτικά με άλλες χώρες, όπως οι Η.Π.Α. όπου αναγκάζονται, ελλείψει παλιών μονοπατιών, να ανοίγουν καινούργια. Η διάνοιξη των μονοπατιών γίνεται κυρίως με εργαλεία χειρός (αλυσοπρίονα, χλοοκοπτικά, τσουγκράνες, τσάπες, γκαζμάδες κ.ά.) σε ομάδες των τριών ατόμων. Η ταχύτητα διάνοιξης εξαρτάται από την πυκνότητα της βλάστησης και από το πλήθος των τεχνικών έργων. Συνήθως μια ομάδα με εμπειρία, μπορεί να ανοίξει γύρω στα 250 μέτρα σε μία ημέρα».
- Υπάρχει κάποιο βουνό/τοποθεσία στην Ελλάδα που να είναι το προσωπικό σας αγαπημένο;
Είναι πολύ δύσκολο να διαλέξω κάτι. Το κάθε μέρος είναι πραγματικά ξεχωριστό. Συναισθηματικά συνδέομαι με τα Κύθηρα, τα οποία θεωρώ πολύ ξεχωριστό τόπο. Αλλά όπου και αν βρεθώ, το κάθε μέρος με συναρπάζει.
Πώς να συγκρίνω τις συγκινήσεις που προσφέρει η πεζοπορία το πυκνό δάσος των Μονοπατιών Ειρήνης στη Φλώρινα, με τις πανάρχαιες διαδρομές της Καρπάθου ή την εμπειρία της πεζοπορίας ανάμεσα στα υπέροχα χωριά της Τήνου με το καταπράσινο δάσος της Σκιάθου με φόντο τη θάλασσα; Πώς να συγκριθούν τα αρχαία προσκυνηματικά μονοπάτια του δικτύου Apollo Trails στην ορεινή Μεσσηνία και τα μυθικά μονοπάτια του Οδυσσέα στην Ιθάκη με το βυζαντινό καλντερίμι της Ι.Μ. Εικοσιφοίνισσας στο Παγγαίο Όρος; Με άλλα λόγια, «ψηφίζω Ελλάδα».
Παγγαίο Όρος: Το must για χειμερινή απόδραση στη Καβάλα
Η Ελλάδα ως ανταγωνιστικός πεζοπορικός προορισμός
«Για να το καταφέρει αυτό η χώρα μας χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά. Θα πρέπει να δημιουργηθούν κι άλλα δίκτυα που να είναι καλά οργανωμένα, με σήμανση διεθνών προδιαγραφών, συχνή συντήρηση, επικοινωνία με τους πεζοπόρους, και δράσεις δυναμικής προβολής, όπως Social Media, συμμετοχή σε εκθέσεις πεζοπορικού τουρισμού, διοργάνωση ταξιδιών εξοικείωσης για δημοσιογράφους και tour operators. Και χρειάζεται μια πιο σοβαρή προβολή από πλευράς του ΕΟΤ όσον αφορά τον πεζοπορικό τουρισμό».
Τα σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος που ανακαλύφθηκαν μέσω των χαρτογραφήσεων:
«Ο κατάλογος είναι πολύ μακρύς για να χωρέσουν όλα εδώ. Θα αναφέρω κάποια που μας συγκίνησαν. Το σημαντικότερο όλων ίσως είναι ο ρωμαϊκός δρόμος που ένωνε την Έλυρο με τη Σούγια, στα νότια των Χανίων στην Κρήτη. Φαρδύς, χτιστός, με ρωμαϊκό κονίαμα, ξεχασμένος μέσα σε πυκνό δάσος, είναι ένα αρχαιολογικό εύρημα μεγάλης σπουδαιότητας.
Ένα άλλο είναι ένα καλντερίμι στην Σάμο, που ανακαλύψαμε κατά τη διάρκεια αναζήτησης μονοπατιών για το έργο Paths of the Muscat, το οποίο χρησιμοποιούσαν οι παλαιότεροι κάτοικοι για να κατεβάζουν τα σταφύλια από τους αμπελώνες πάνω σε γαϊδούρια και μουλάρια. Μας συγκίνησαν επίσης τα μονοπάτια στο έργο «Μονοπάτια Ειρήνης» που περνούν από πολλές ιστορικές τοποθεσίες του εμφυλίου πολέμου».
Η σχέση μας με τη φύση, τα βουνά και τα μονοπάτια τους:
«Τα τελευταία δέκα χρόνια έχουμε δει τεράστια αλλαγή στη στάση του κόσμου απέναντι στην πεζοπορία. Παλαιότερα, πεζοπόροι ήταν μόνο όσοι έπαιρναν τα βουνά. Υπήρχε σύγχυση μεταξύ του όρου πεζοπορία και ορειβασία. Σήμερα, η δεύτερη, τρίτη και τέταρτη γενιά της πόλης αναζητούν πια πεζοπορίες, θέλουν να περπατήσουν.
Ενθουσιάζονται στην ιδέα μιας πεζοπορικής εξόρμησης στη φύση. Χρειάζεται ακόμη βέβαια αρκετή δουλειά για να γίνει βίωμα στο μεγαλύτερο μερίδιο του πληθυσμού. Από πλευράς της Paths of Greece, έχουμε σχεδιάσει ένα ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα, που εγκρίθηκε από το Υπουργείο Παιδείας, για να βοηθήσουμε τα παιδιά να έρθουν κοντά στην πεζοπορία».
Από πού και πώς ξεκινάμε;
«Ο καθένας μπορεί να ξεκινήσει από όποιο μονοπάτι του κάνει κέφι. Αρκεί να διαλέξει κάτι εύκολο, με αρκετά σημεία πολιτισμικού ενδιαφέροντος. Να πάει με καλή παρέα, να φροντίσει να εξοπλιστεί με σωστά παπούτσια και ρούχα και να μην βιαστεί να τελειώσει. Εάν κάποιος θελήσει να κάνει πεζοπορικές διακοπές για πρώτη φορά νομίζω πως η Τήνος και τα Κύθηρα είναι τα πιο εύκολα, φιλικά στον αρχάριο δίκτυα».
Μάθετε περισσότερα για το έργο της Paths of Greece, εδώ.
Δείτε επίσης:
4 περιοχές Natura μας περιμένουν για επιστροφή στη φύση
