Στην εντυπωσιακή λίμνη Παμβώτιδα ή λίμνη Ιωαννίνων, όπως την αποκαλούν διαφορετικά, βρίσκεται το μοναδικό κατοικημένο σε λίμνη νησί. Μάλιστα, μπορείτε και να το επισκεφθείτε καθώς τα δρομολόγια πλοίων από τα Ιωάννινα είναι καθημερινά, κάθε μισή ή μία ώρα τους καλοκαιρινούς και χειμερινούς μήνες αντίστοιχα, και η απόσταση είναι μόλις 10′.
Η θέα όπου και να κοιτάξετε είναι μοναδική. Από τη μία τα επιβλητικά Ιωάννινα με το κάστρο και το Ασλάν τζαμί και από την άλλη το καταπράσινο νησάκι που καθρεφτίζεται στα νερά της λίμνης. Το νησί είναι ιδανικό για μονοήμερη βόλτα καθώς η περιήγησή σας ανάμεσα στο πράσινο, τα λιθόστρωτα σοκάκια, τα μαγαζάκια με προϊόντα λαϊκής τέχνης θα είναι απολαυστική. Το νησί έχει επίσης πλούσια γαστρονομική παράδοση που αξίζει να ανακαλύψετε.
Το νησί «χωρίς όνομα»
Το νησί των Ιωαννίνων στη βορειοανατολική άκρη της λίμνης και κατοικείται σήμερα από 200 περίπου κατοίκους, κυρίως ψαράδες και εμπόρους. Ο μικρός αυτός οικισμός φέρει σημαντική ιστορία. Δημιουργήθηκε τον 17ο αιώνα, πιθανώς από κατοίκους της Μάνης της Πελοποννήσου, αν και το νησί μάλλον έφερε δείγματα ζωής και νωρίτερα. Ήδη από τη Βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο συναντάται ζωή στο νησί, με σημαντικό σημείο αναφοράς τα επτά μοναστήρια που φιλοξενεί το νησάκι.
Την εποχή του Αλή Πασά, το νησί παρήκμασε λόγω της βαριάς φορολογίας και τα μοναστήρια εγκαταλείφθηκαν. Το νησί μάλιστα βομβαρδίστηκε έπειτα από ρήξη του Αλή Πασά με τον Σουλτάνο Μαχμούτ Β’. Έπειτα από την μεγάλη καταστροφή του νησιού, ο Αλή Πασάς κατέφυγε στο μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα, όπου και δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του 1822.
Τα επτά μοναστήρια
Τον 16ο αιώνα, το νησί αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα μοναστηριακά κέντρα της περιόδου. Σήμερα αποτελεί την τρίτη μεγαλύτερη ελληνική μοναστική κοινότητα μετά το Άγιο Όρος και τα Μετέωρα.
Στο νησί θα συναντήσετε τη Μονή Φιλανθρωπηνών ή Μονή Αγίου Νικολάου η οποία ιδρύεται το 1292 από την αριστοκρατική οικογένεια Φιλανθρωπηνών που ήρθε από την Κωνσταντινούπολη μετά το 1204. Στη Μονή θα θαυμάσετε μεταβυζαντινές τοιχογραφίες μεγάλης εικαστικής και ιστορικής σημασίας. Επίσης, ξεχωρίζουν και οι παραστάσεις των επτά σοφών της αρχαιότητας – Πλάτων, Απολλώνιος ο Τυανεύς, Σόλων, Αριστοτέλης, Πλούταρχος, Θουκυδίδης και Χίλων ο Λακεδαιμόνιος-.
Η Μονή Αγίου Παντελεήμονα είναι η πιο γνωστή στο νησί λόγω της ιστορίας της. Σε ένα από τα κελιά της μονής δολοφονήθηκε ο Αλή Πασάς το 1822 από απεσταλμένους του Σουλτάνου. Θα συναντήσετε επίσης, τη Μονή Στρατηγοπούλου, τη Μονή Ελεούσας, τη Μονή Μεταμορφώσεων, τη Μονή Προφήτη Ηλία και τη Μονή Προδρόμου.
Μουσείο Αλή Πασά & Επαναστατικής Περιόδου
Δίπλα στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα, όπου δολοφονήθηκε ο Αλή Πασάς, αξίζει να επισκεφθείτε το Μουσείο Αλή Πασά & Επαναστατικής Περιόδου. Εκεί φιλοξενείται μια σπουδαία συλλογή του Φώτη Ραπακούση. Εκτίθενται επίσης αντικείμενα από τη ζωή του Αλή Πασά κατά την περίοδο της δράσης του, καθώς και κειμήλια της επαναστατικής περιόδου των Ελλήνων από τον οθωμανικό ζυγό.