Έχοντας αφήσει τις σκοτεινότερες ημέρες της πανδημίας πίσω μας, το solo traveling αναδύεται ως μια από τις πλέον δυναμικές τάσεις του παγκόσμιου τουρισμού. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να ταξιδεύουν μόνοι τους, ως μια πράξη αυτοαγάπης και προσωπικής ωρίμανσης.
Εμείς ετοιμάσαμε έναν οδηγό με όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για αυτήν τη νέα ταξιδιωτική τάση.
Το solo traveling στη μετά-COVID εποχή
Μπορεί η ιδέα των ατομικών ταξιδιών να μην είναι καινούργια, όμως τα τελευταία χρόνια η συγκεκριμένη τάση έχει εκτοξευτεί σε πρωτόγνωρα επίπεδα για πολλούς λόγους. Αρχικά, έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από τα social media. Δημιουργοί περιεχομένου σε πλατφόρμες, όπως Instagram, YouTube, TikTok και blogs, έχουν μοιραστεί τις εμπειρίες τους ως solo travelers, εμπνέοντας και άλλους να ταξιδέψουν μόνοι τους.
Επιπλέον, σταδιακά τα ταξίδια έχουν γίνει πιο εύκολα, προσιτά και ασφαλή, χάρη στην ευκολότερη πρόσβαση σε πληροφορίες, τις φθηνότερες πτήσεις και τις περισσότερες και πιο οικονομικές εναλλακτικές στη διαμονή και τη μεταφορά. Τα smartphones, το GPS, οι εφαρμογές μετάφρασης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν σε όσους ταξιδεύουν να εξερευνούν άγνωστες περιοχές και να παραμένουν σε επαφή με τους δικούς τους ανθρώπους (οικογένεια, φίλους, συνεργάτες), αυξάνοντας την ασφάλειά τους.
Φυσικά, η περίοδος της πανδημίας άλλαξε τα πάντα γύρω μας, από τον τρόπο που εργαζόμαστε και ταξιδεύουμε, μέχρι το πώς διαχειριζόμαστε τα χρήματά μας και ιεραρχούμε τις ανάγκες μας. Είδαμε την εργασία από το σπίτι να αυξάνεται, ενώ αλλαγές παρατηρήθηκαν και στις καταναλωτικές μας συνήθειες, με περισσότερο κόσμο να επιλέγει να επενδύσει σε εμπειρίες και όχι σε υλικά αγαθά, όπως έδειξε η έρευνα του International Luxury Travel Market.
Το Solo Traveler, το μεγαλύτερο ψηφιακό περιοδικό για όσους ταξιδεύουν μόνοι, πραγματοποιεί συχνά έρευνες, προσπαθώντας να καταγράψει στατιστικά την ταξιδιωτική αυτή τάση. Σύμφωνα με την τελευταία τους μελέτη, οι διαδικτυακές αναζητήσεις για τον όρο «solo travel» αυξήθηκαν κατά 236% από τον Απρίλιο του 2020 έως τον Απρίλιο του 2023. Η ίδια έρευνα έδειξε ότι, ενώ πριν από την πανδημία μόνο το 14% των χρηστών της on-line ταξιδιωτικής πλατφόρμας Booking.com ήταν solo travelers, μέχρι τα μέσα του 2021 ο αριθμός είχε φτάσει το 23%.
Τα δεδομένα της μηχανής αναζήτησης ταξιδιών Kayak δείχνουν ότι οι αναζητήσεις πτήσεων για solo travels ήταν 36% υψηλότερες το 2023 σε σχέση με το 2022. Τέλος, η πρόσφατη έρευνα της Skyscanner έξειξε ότι ένας στους δύο ταξιδιώτες (54%) σκέφτηκε να ταξιδέψει μόνος το 2023.
Ποιοι επιλέγουν να ταξιδεύουν μόνοι;
Οι solo travelers προέρχονται από διαφορετικά ηλικιακά γκρουπ και οικονομικά ή κοινωνικά υπόβαθρα. Ορισμένοι επιλέγουν αυτόν τον τρόπο ταξιδιού κατά τα φοιτητικά τους χρόνια και άλλοι μετά τη συνταξιοδότησή τους, όταν έχουν περισσότερο ελεύθερο χρόνο να δουν τον κόσμο. Κάποιοι ταξιδεύουν μόνοι τους λόγω της δουλειάς τους, ενώ άλλοι παίρνουν την απόφαση μετά από έναν χωρισμό ή κάποια άλλη σημαντική αλλαγή στη ζωή τους.
Από τα έως τώρα δεδομένα, γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι solo travelers είναι γυναίκες άνω των 55 ετών, συνήθως υψηλού εισοδήματος. Οι λόγοι πίσω από αυτό δεν είναι ξεκάθαροι, πάντως μελέτες, όπως αυτή του Solo Traveler, δείχνουν ότι όσο οι γυναίκες μεγαλώνουν τόσο μειώνεται ο φόβος τους για τα ατομικά ταξίδια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Radical Storage (υπηρεσίας αποθήκευσης αποσκευών), η Gen Z, δηλαδή άτομα ηλικίας 18-26 ετών, είναι η γενιά που ενδιαφέρεται περισσότερο για solo ταξίδια (76%). Στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα άτομα ηλικίας 43-58 ετών (73%) και στην τρίτη οι άνω των 59 (71%). Η γενιά που έχει δείξει το μικρότερο ενδιαφέρον είναι οι millennials, δηλαδή οι ηλικίες 27-42 ετών (58%).
Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια έχει εδραιωθεί άλλη μια ταξιδιωτική κοινότητα, που επιλέγει συχνά τα ατομικά ταξίδια: οι ψηφιακοί νομάδες. Σε αυτήν την κατηγορία ανήκουν άτομα που μπορούν να εργάζονται απομακρυσμένα, από οποιοδήποτε μέρος του πλανήτη.
Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν 35 εκατομμύρια (!) ψηφιακοί νομάδες παγκοσμίως. Μάλιστα, ορισμένα έθνη έχουν εκδώσει ειδική άδεια διαμονής για αυτούς τους ανθρώπους (Digital Nomad Visa), η οποία είναι πιο ευέλικτη από την τουριστική βίζα. Στην Ελλάδα το 2021 ψηφίστηκε νόμος ο οποίος προβλέπει έκπτωση 50% στον φόρο εισοδήματος για τους ψηφιακούς νομάδες που εγκαθίστανται στη χώρα.
Γιατί να προτιμήσετε το solo traveling;
Το κυριότερο προτέρημα του solo traveling είναι το αίσθημα ελευθερίας και ανεξαρτησίας που προσφέρει στον ταξιδιώτη. Συχνά η πραγματοποίηση ενός ταξιδιού με παρέα φαντάζει άθλος: από την επιλογή του προορισμού μέχρι τον συγχρονισμό των αδειών. Γι’ αυτό και τόσα ταξίδια μένουν στα λόγια και στις ομαδικές συνομιλίες στα social media. Τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα όταν η παρέα ή ο σύντροφός σας δεν μοιράζονται την ίδια δίψα για τα ταξίδια –ή ενθουσιασμό για τον προορισμό– με εσάς.
Μην αφήσετε τα παραπάνω να βάλουν όρια στην επιθυμία σας για εξερευνήσεις. Το solo traveling είναι μια μεταμορφωτική εμπειρία, που μας επιτρέπει να συνδεθούμε με τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας, χαρίζοντάς μας αυτοπεποίθηση και σιγουριά. Μέσα από αυτό, αφήνουμε πίσω μας την ιδιότητα του τουρίστα και γινόμαστε πραγματικοί ταξιδιώτες.
Συχνές δυσκολίες και φοβίες
Θα μπορούσαμε να αναλύσουμε πολιτισμικά τις έμφυλες πτυχές του solo traveling για ώρες, αλλά μια ματιά στα στατιστικά στοιχεία τα λέει όλα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας που διεξήγαγε το Solo Traveler, ο μεγαλύτερος φόβος των γυναικών αναφορικά με τα ατομικά ταξίδια είναι η ασφάλειά τους, ενώ η μεγαλύτερη ανησυχία των αντρών έχει να κάνει με το κόστος του ταξιδιού.
Και οι δύο αυτές ανησυχίες είναι βάσιμες. Από τη μία, ένα άτομο που ταξιδεύει μόνο του πληρώνει κατά μέσον όρο 47% περισσότερο από κάποιον που ταξιδεύει με παρέα. Επιπλέον, οι γυναίκες ταξιδιώτισσες έρχονται πράγματι αντιμέτωπες με μεγαλύτερους κινδύνους από τους άντρες, σύμφωνα με το UN Women, μιας παγκόσμια βάσης δεδομένων για τη βία κατά των γυναικών. Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Travel-Ready, το 88% των γυναικών έχουν νιώσει ανασφάλεια κατά τη διάρκεια ταξιδιού.
Το solo traveling για πολλούς φαντάζει μια τρομακτική εμπειρία και για έναν επιπλέον λόγο, που δεν είναι άλλος από τον φόβο της μοναξιάς. Από τη σιγουριά του «μαζί» καλείστε να πάρετε μόνοι σας όλες τις αποφάσεις. Ειδικά όταν πρόκειται για μακρινούς προορισμούς, το άγχος είναι δικαιολογημένο. Πρέπει να κλείσετε μόνοι σας τα εισιτήρια, να περάσετε πολλές ώρες μόνοι, να ζητήσετε από περαστικούς να σας βγάλουν φωτογραφίες, αλλά και να κάνετε γνωριμίες με ντόπιους ή άλλους ταξιδιώτες. Σίγουρα θα γίνουν λάθη στην οργάνωση, αλλά και αυτό είναι μέρος της εμπειρίας. Τόσο οι όμορφες όσο και οι δύσκολες στιγμές θα σας κάνουν πιο ανεξάρτητους ταξιδιώτες.
Προσωπική εμπειρία
Στα 15 μου δήλωσα συμμετοχή σε ένα πρόγραμμα ανταλλαγής μαθητών. Θα περνούσα μία βδομάδα με μια οικογένεια στο Αβέιρο της Πορτογαλίας. Πριν από το ταξίδι μου, είχα έναν ιστορικό καβγά με τους γονείς μου και τελευταία στιγμή μού επέτρεψαν να πάω στο αεροδρόμιο. Ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που μαλώσαμε για ταξίδι μου.
Αυτό που έμαθα ταξιδεύοντας συχνά μόνη μου είναι ότι εκεί έξω υπάρχει περισσότερο καλό από ό,τι νομίζουμε και πως οι άνθρωποι επιβιώνουμε μέσα από την κοινότητα. Ακόμα κι όταν ταξιδεύεις μόνος, θα χρειαστείς την καλοσύνη και τη γενναιοδωρία των άλλων. Σε ταξίδι μου στο Μαρόκο, ξέχασα το διαβατήριο και το εισιτήριό μου σε ξενοδοχείο στην πόλη Φεζ. Το συνειδητοποίησα μία μέρα μετά, όταν πια βρισκόμουν στη Σαχάρα.
Κλαίγοντας εξήγησα στον οδηγό τι είχε συμβεί. Μου είπε να απολαύσω το ταξίδι μου και εκείνος θα έβρισκε μια λύση. Όταν πια φτάσαμε στο λιμάνι της Ταγγέρης, μια γυναίκα με πλησίασε και μου έδωσε το διαβατήριο και το εισιτήριό μου. Ήταν η αδελφή του οδηγού που είχε κάνει ταξίδι από το Φεζ μέχρι την Ταγγέρη για να μου δώσει τα πράγματά μου, χωρίς κανένα όφελος για την ίδια.
Η μαγεία του να «χάνεσαι» σε μια ξένη χώρα
Με τη Βάσια γνωριστήκαμε όταν σπουδάζαμε στην Κίνα. Πλέον, λόγω της δουλειάς της, ταξιδεύει μόνη της σε διάφορες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Στα solo ταξίδια η διαχείριση του χρόνου είναι το παν, γι’ αυτό και όταν καλείται να δουλέψει σε ένα μέρος για δυο-τρεις ημέρες, επιλέγει να μείνει λίγο παραπάνω με δικά της έξοδα, προκειμένου να εξερευνήσει την περιοχή χωρίς άγχος. Πρόσφατα βρέθηκε στην Γκάνα και φοβόταν να περιπλανηθεί μόνη της. Έτσι, επέλεξε να προσλάβει ένα ταξί από τη ρεσεψιόν του ξενοδοχείου, προκειμένου να την ξεναγήσει ο οδηγός. Κάπως έτσι είχε την ευκαιρία να δει γειτονικά χωριά και υπαίθριες αγορές που δεν θα έβρισκε σε τουριστικούς οδηγούς.
«Στόχος δεν είναι να δεις τα αξιοθέατα και να τραβήξεις φωτογραφίες για το Instagram, αλλά η συνεχής αμφισβήτηση των όσων θεωρείς θεμελιώδη στοιχεία των πιστεύω σου», μου εξηγεί.
Και συνεχίζει, αναφερόμενη στη μαγεία των solo ταξιδιών: «Οι καλύτερες εμπειρίες μου προέρχονται από τις φορές που δεν είχα πρόσβαση στο Διαδίκτυο, ούτε σε GPS – ειδικά σε χώρες εκτός Ευρώπης. Έχουμε συνηθίσει να υπάρχει πάντα μια φωνή να μας καθοδηγεί, και όταν αυτό χάνεται, φαντάζει τρομακτικό. Όμως ανακάλυψα ότι η μεγαλύτερη ελευθερία που έχω βιώσει ποτέ ήταν το να “χαθώ” σε μια ξένη χώρα, σε μια ξένη πόλη, και ειδικά στις υπαίθριες περιοχές.
Ξαφνικά, βλέπεις το περιβάλλον με μια τελείως διαφορετική ματιά, παρατηρείς λεπτομέρειες που υπό άλλες συνθήκες δεν θα πρόσεχες, ενώ μπαίνεις και στη διαδικασία να βρίσκεις διαρκώς εναλλακτικές. Ρωτάς, συνδέεσαι με ντόπιους, ψάχνεις και όσο περισσότερο αργείς να βρεις τον δρόμο σου τόσο πιο πολλά πράγματα ανακαλύπτεις. Ο τρόπος που ταξίδευα στα 23 μου δεν έχει καμία σχέση με τον τρόπο που το κάνω πλέον στα 29 μου. Το σημαντικότερο είναι να γνωρίζεις τα όριά σου. Όταν μια συνθήκη βιώνεται ως άβολη, τότε αυτό συμβαίνει γιατί όντως είναι. Για παράδειγμα, δεν ταξιδεύω ποτέ βράδυ, εκτός από τις περιοχές όπου έχω ζήσει και γνωρίζω το επίπεδο ασφάλειας».
Συμβουλές για solo travelers
1. Μοιραστείτε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες του ταξιδιού σας με ένα δικό σας άτομο και φροντίστε να επικοινωνείτε συχνά με την οικογένεια και τους φίλους σας.
2. Αποφύγετε απερίσκεπτες ή ριψοκίνδυνες συμπεριφορές. Π.χ., μην αποκαλύπτετε σε αγνώστους ότι ταξιδεύετε μόνοι σας, μην πίνετε υπερβολικά, μην κάνετε οτοστόπ κ.λπ.
3. Πάρτε μαζί σας μόνο τα απαραίτητα, καθώς είναι δύσκολο να περιπλανηθείτε κουβαλώντας μεγάλο βάρος. Πολλοί σταθμοί και αεροδρόμια προσφέρουν ειδικούς χώρους αποθήκευσης για τις αποσκευές σας.
4. Κάντε πολύ καλή έρευνα πριν επισκεφτείτε ένα μέρος. Η προετοιμασία ενός solo ταξιδιού διαρκεί μήνες. Αποθηκεύστε στο κινητό όλα τα τηλέφωνα ανάγκης και σιγουρευτείτε ότι γνωρίζετε πού βρίσκεται το κοντινότερο ελληνικό προξενείο.
5. Αποκτήστε ταξιδιωτική ασφάλιση και κάντε τα προτεινόμενα εμβόλια, στις χώρες που είναι απαραίτητο.
6. Αν θέλετε να βιώσετε την εμπειρία του solo travel, αλλά φοβάστε, ξεκινήστε με μικρότερα ταξίδια εσωτερικού. Αν ακόμα και αυτό σας φαίνεται τρομακτικό, δοκιμάστε να φάτε σε ένα εστιατόριο μόνοι σας. Σταδιακά θα αισθανθείτε πιο άνετα με τη συντροφιά του εαυτού σας.
7. Αν δεν θέλετε να νιώσετε μοναξιά όσο είστε σε ένα ξένο μέρος, πολλά πρακτορεία προσφέρουν ταξίδια και εκδρομές σε γκρουπ. Επίσης, υπάρχουν γκρουπ στα social media για solo travelers.
