Ο Ελικώνας είναι ένα βουνό, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στον Παρνασσό και τον Κιθαιρώνα. Η οροσειρά, έχει 16 κορυφές, με ψηλότερη την Παλιοβούνα, η οποία έχει υψόμετρο 1.748μ.
Κατά τη μυθολογία, ο Ελικώνας και ο Κιθαιρώνας ήταν αδέλφια. Ο Ελικώνας καλός και σεβαστικός προς τους γονείς του, ενώ ο Κιθαιρώνας ήταν αχάριστος και βάρβαρος. Ο Κιθαίρωνας σκότωσε τον πατέρα του και ύστερα επιδίωξε να καταστρέψει και τον αδερφό του, όμως παρασύρθηκε και καταστράφηκε και ο ίδιος. Οι θεοί λοιπόν, μεταμόρφωσαν τα αδέρφια σε βουνά. Ο Ελικώνας έγινε η κατοικία των Μουσών ενώ ο Κιθαιρώνας των Ερινυών.
Έτσι λοιπόν, επικράτησε η αντίληψη ότι, ο Ελικώνας είναι ο τόπος κατοικίας των εννέα Μουσών. Κόρες του Δία και της Μνημοσύνης, οι Μούσες ήταν οι θεές της μουσικής, του χορού, της ποίησης και των τεχνών. Μετέπειτα η καθεμία απέκτησe μια συγκεκριμένη ιδιότητα και έγινε προστάτιδα κάποια συγκεκριμένης τέχνης. Αυτές ήταν η Καλλιόπη, η Κλειώ, η Ευτέρπη, η Θάλεια, η Μελπομένη, η Τερψιχόρη, η Ερατώ, η Πολύμνια και η Ουρανία.
Η Κοιλάδα των Μουσών ή το άλσος των Μουσών βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Ελικώνα, κοντά στο χωριό Θεσπιές. Η ιστορία του άλσους ξεκινά από τον 6ο αι. π.Χ., αν και ο τόπος είχε γνωρίσει άνθιση από τον 3ο αι. Τα σωζόμενα έως σήμερα μνημεία που αξίζει να δείτε είναι: ο βωμός των Μουσών, το αρχαίο θέατρο, τα βάθρα των αγαλμάτων των Μουσών και τον τετράγωνο πύργο της Άσκρας.
Οι πλαγιές του βουνού είναι κατάφυτες, με πυκνά δάση από έλατα, δρυς και πεύκα. Ο Ελικώνας, παρόλο που δεν είναι τόσο δημοφιλής τουριστικά, αποτελεί ένα πανέμορφο βουνό με φυσική ομορφιά και κρυστάλλινες πηγές. Γι’ αυτό και πολλοί το προτιμούν για πεζοπορία και ανάβαση. Η πιο κλασική διαδρομή για τη ψηλότερη κορυφή του βουνού ξεκινά από την Αγία Άννα, ένα χωριό στην αρχή της Παλιοβούνας, σε υψόμετρο 700μ. Το μονοπάτι είναι σηματοδοτημένο και κατά τη διάρκεια της διαδρομής θα απολαύσετε την ομορφιά του δάσους.
