1.
Ο οικισμός
Φανταστείτε τι ωραίο ξύπνημα: σε έναν παραδοσιακό ξενώνα, με το τζάκι να καίει και το χειροποίητο πρωινό να σερβίρεται στην πετρόκτιστη σάλα.
Μετά, σας περιμένει το ίδιο το χωριό, η Δημητσάνα. Η βόλτα στα σοκάκια της είναι πάντα ενδιαφέρουσα και η μακρόχρονη ιστορία της δεν κρύβεται ακόμη και όταν το χιόνι φτάνει το ένα μέτρο! Οι χτύποι του πέτρινου ρολογιού ίσα που φτάνουν για να μετρήσετε όσα αξίζει να δείτε μέχρι να νυχτώσει. Βλέπετε, η Δημητσάνα, χαρακτηρισμένη ως Παραδοσιακός Οικισμός από το 1978, δεν είναι το μόνο αξιοθέατο στην περιοχή. Σας περιμένουν κι άλλα, όπως η γειτονική Στεμνίτσα, το φαράγγι του Λούσιου, η αρχαία Γόρτυνα, η μονές Προδρόμου και Φιλοσόφου.
Η Δημητσάνα, απλωμένη στους αντικριστούς λόφους της στις πλαγιές του Μαινάλου, ξεχωρίζει για την αρχιτεκτονική της και στη νεότερη ιστορία έχει συνδεθεί με την Επανάσταση του ’21: Ο μπαρουτόμυλος που θα δείτε στο Μουσείο Υδροκίνησης, τροφοδοτούσε με πυρομαχικά όλη τη χώρα.
Περιηγούμενοι στα λιθόστρωτα καλντερίμια θα θαυμάσετε τα πέτρινα αρχοντόσπιτα, κάποια από τα οποία στεγάζουν ξενώνες. Ξεχωρίζουν του Ξενιού, του Καζάκου και του Αντωνόπουλου. Θα δείτε, επίσης, την πλατεία της Αγίας Κυριακής και τις εκκλησίες, όπως η Βλαχοπαναγιά, η Μεταμόρφωση και ο Άγιος Γεώργιος, που κτίστηκαν μεταξύ του 17ου και του 19ου αιώνα.
Ανεβαίνοντας προς το βορειοδυτικό τμήμα της Δημητσάνας, θα βρείτε το επισκέψιμο σπίτι όπου γεννήθηκε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός το 1771.
Στην καθημερινότητα του οικισμού κυριαρχεί η οδός Λαμπαρδοπούλου, όπου υπάρχουν μεταξύ άλλων ταβέρνες, καταστήματα με σουβενίρ, ρούχα, αξεσουάρ και τοπικά προϊόντα -όπως μέλι, γλυκά και ζυμαρικά.
Η Δημητσάνα διατηρεί τη ζωντάνια της όλο τον χρόνο, αφού οι νεαροί κάτοικοί της δεν …της έχουν γυρίσει την πλάτη. Παραμένει επίκεντρο της περιοχής όπως και παλιά, όταν οι λόγιοι ανέπτυσσαν εδώ, δίπλα στον Λούσιο, τέχνες και πολιτισμό.
2.
To Υπαίθριο Μουσείο Υδροκίνησης
Είναι ένα από τα πιο αξιόλογα του δικτύου μουσείων του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Τράπεζας Πειραιώς (Π.Ι.Ο.Π.) και λειτουργεί από το 1997. Χάρη στον ποταμό Λούσιο που κυλάει κάτω από τη Δημητσάνα, δημιουργήθηκαν πρωτοβιομηχανικές εγκαταστάσεις και βιοτεχνίες που λειτουργούσαν με την κινητήρια δύναμη του νερού επί πέντε αιώνες (16ος – 20ος), εξυπηρετώντας τις ανάγκες της ευρύτερης περιοχής.
Κάποιες από αυτές τις αναστηλωμένες εγκαταστάσεις θα θαυμάσετε στο εξαιρετικό αυτό θεματικό μουσείο ξεκινώντας από τον αλευρόμυλο, τη νεροτριβή, με την κατοικία του μυλωνά, και το ρακοκάζανο. Συνεχίζετε με το βυρσοδεψείο και καταλήγετε στο περίφημο μπαρουτόμυλο.
Οι υπαίθριοι χώροι είναι πολύ όμορφοι και αν έχει καλό καιρό μπορείτε να καθίσετε στα τραπεζάκια έξω και να πιείτε καφέ.
Τηλ. 27950 31630, web site
3.
Η Δημόσια Ιστορική Βιβλιοθήκη Δημητσάνας
Εκτός του ότι είναι μια σπουδαία βιβλιοθήκη, στεγάζεται και σε ένα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής κτίριο που σχεδίασε το ο διάσημος αρχιτέκτονας Λύσανδρος Καυταντζόγλου.
Δημιουργήθηκε το 1764 όταν ιδρύθηκε εκεί η Ελληνική Σχολή Δημητσάνας και μεταφέρθηκαν από την Παλαιά Μονή Φιλοσόφου σπάνια βιβλία και τα χειρόγραφα που αφορούσαν όλες τις επιστήμες, τη φιλοσοφία, τη ρητορική κ.α.
Πριν από την Επανάσταση του 1821 διέθετε 5.000 τόμους, αλλά, μετά την Απελευθέρωση, διασώθηκαν μόλις 500. Κι αυτό συνέβη επειδή το χαρτί των χαμένων βιβλίων χρησιμοποιήθηκε μαζί με το μπαρούτι της Δημητσάνας για να κατασκευαστούν φυσίγγια!
Με το πέρασμα του καιρού ωστόσο συγκεντρώθηκαν γύρω στους 35.000 τόμους βιβλίων και υπάρχει σημαντική εκδοτική δραστηριότητα. Στις αίθουσες θα δείτε επίσης διάφορα παλιά αντικείμενα -όπως σκεύη, εργαλεία, αργαλειό-και προσωπογραφίες.
Τηλ. 27950 31219, www.vivliothiki-dimitsanas.gr
4.
Η αρχαία Γόρτυνα
Από το μουσείο Υδροκίνησης μπορείτε με τα πόδια να κατέβετε στην αρχαία Γόρτυνα (υπάρχει πάντως και πρόσβαση με όχημα). Πριν φτάσετε εκεί, θα περάσετε πάνω από το μονότοξο γεφύρι του Κόκορη (ή Πολυγένη), πάνω από τον Λούσιο.
Ο Παυσανίας στα «Αρκαδικά» του περιέγραφε την Γόρτυνα ως μια από τις πιο λαμπρές πόλεις της αρχαιότητας. Η ίδρυσή της, δίπλα στον Λούσιο θεωρείται ότι έγινε ανάμεσα στην Υστεροελλαδική περίοδο και στους Γεωμετρικούς Χρόνους. Άκμασε μέχρι τον 4ο αιώνα π. Χ., για να εγκαταλειφθεί οριστικά κατά τους πρώτους Βυζαντινούς χρόνους. Η φήμη του ιερού του Ασκληπιού που λατρευόταν εκεί μαζί με τη θεά της Υγείας, είχε φτάσει τόσο μακριά, ώστε το 335 π.Χ. ο Μέγας Αλέξανδρος ήρθε για να κάνει θυσία στον θεό και του αφιέρωσε το δόρυ και τον θώρακά του.
Η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως τμήματα της οχύρωσης και του ναού του Ασκληπιού μαζί με ερείπια των λουτρών, καθώς και πλήθος αναθημάτων.
5.
Δραστηριότητες
Αξίζει να περπατήσετε στο μονοπάτι του δικτύου menalontrail που ενώνει τα χωριά Δημητσάνα-Ζυγοβίστι και να κάνετε τη διαδρομή Δημητσάνας-Στεμνίτσας (ή αντίστροφα).
Στο φαράγγι του Λούσιου, που έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος και «Υψηλής Οικολογικής Προστασίας», υπάρχουν και άλλες πεζοπορικές διαδρομές. Για rafting μπορείτε να απευθυνθείτε στην Trekking Hellas. Για λόγους ασφαλείας θα αποφύγετε οποιαδήποτε δραστηριότητα μετά από έντονες και διαρκείς βροχοπτώσεις.
Το χιονοδρομικό κέντρο του Μαινάλου απέχει 40 λεπτά από τη Δημητσάνα. Προσφέρεται για σκι και snowboard.
6.
Διαμονή
Θεονύμφη. Κτίριο του 1850 που ξανακτίστηκε συνδυάζοντας το παραδοσιακό με το μοντέρνο.Μεγάλα δωμάτια με εμφανή πέτρα και ωραία διακόσμηση, φιλόξενο καθιστικό. Ο ξενώνας είναι γνωστός για το εξαιρετικό πρωινό που φτιάχνεται με ντόπια υλικά και περιλαμβάνει πολλές λιχουδιές. Από 120-140 ευρώ/δίκλινο.
Nerida boutique hotel. Κομψό ξενοδοχείο με μοντέρνα διακόσμηση, διάφορους τύπους δωματίων και μεγάλο κοινόχρηστο καθιστικό με τζάκι που έχει θέα στο φαράγγι του Λούσιου. Υπάρχει coffee bar και χώρος για το πρωινό. Από 110 ευρώ/δίκλινο.
Methexis boutique hotel. Παραδοσιακή αρχιτεκτονική, κομψά επιπλωμένα και εξοπλισμένα δωμάτια με ενεργειακά τζάκια. Υπάρχει ωραίο καθιστικό με θέα. Το πρωινό σερβίρεται στο δωμάτιο και με ραντεβού θα απολαύσετε θεραπευτικό μασάζ. Από 135 ευρώ/δίκλινο.
Baroutomylos. Το πέτρινο κτίριο στεγάζει μοντέρνα διακοσμημένα δίκλινα και τρίκλινα δωμάτια. Από 110 ευρώ/δίκλινο.
Εν Δημητσάνη. Πετρόκτιστος ξενώνας στην είσοδο του χωριού. Τα δωμάτια και οι σουίτες με τα τζάκια συνδυάζουν το παραδοσιακό ύφος με τις σύγχρονες ανέσεις. Λειτουργεί και εστιατόριο. Από 95 ευρώ/δίκλινο.
7.
Φαγητό – Διασκέδαση
Το στέκι της γεύσης (27950 31424, www.tostekitisgefsis.gr). Σε πετρόκτιστο οίκημα, με παραδοσιακή διακόσμηση. Για σούβλες, κρέατα στη σχάρα και νόστιμα μαγειρευτά. Δοκιμάστε το αγριογούρουνο στη γάστρα.
Από 15-17 ευρώ/άτομο.
Στο κιούπι (27950 31232, www.stokioupi.gr). Ειδικεύεται στο καπνιστό κρέας, το χοιρινό της γάστρας, το κυνήγι και τις χειροποίητες χυλοπίτες.
Από 20 ευρώ/άτομο.
Ο Δρυμώνας (27950 31116). Παραδοσιακά πιάτα φτιαγμένα με ντόπια υλικά και μια πιο μοντέρνα προσέγγιση. Αξίζουν και τα γλυκά.
Από 12-15 ευρώ/άτομο.
Το Πάνω Κάτω (27950 29216, 693 2336461). Μοντέρνο all day café-bar που ανήκει στις ιδιοκτήτριες του Θεονύμφη, σε εντυπωσιακό παλιό κτίσμα. Σερβίρει καφέ, ροφήματα και διάφορα νόστιμα πιάτα. Υπάρχει καλή λίστα κρασιών για να κάνετε οινογνωσία.
Το καφέ Αντίκα είναι στέκι στη Δημητσάνα και σερβίρει, μεταξύ άλλων, ωραία κοκτέιλ.
*
Απόσταση
Η Δημητσάνα απέχει από την Αθήνα 203 χλμ. (περίπου 2,5 ώρες).
