Η Έμιλυ Λουίζου ανήκει στη νέα γενιά των σύγχρονων καλλιτεχνών που άνοιξαν τα φτερά τους από νωρίς, διαπρέποντας στο εξωτερικό με το δημιουργικό πνεύμα και το ταλέντο τους. Η νεαρή σκηνοθέτιδα έφυγε για σπουδές στην Αγγλία και από τότε διαγράφει μια αξιοθαύμαστη πορεία με μεγάλες συνεργασίες, όπως το Royal Shakespeare Company.
Επιστρέφει στην Ελλάδα με κάθε ευκαιρία, όχι μόνο για να περιπλανηθεί στην αγαπημένη της Αθήνα και να εμπνευστεί ανάμεσα στα ελληνικό φυσικό κάλλος και τον πολιτισμό, αλλά και για να πραγματοποιήσει μερικά από τα μεγάλα της επαγγελματικά όνειρα. Πέρσι, μάλιστα, σκηνοθέτησε την πρώτη της δουλειά στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου.
Επιχειρήσαμε να τη γνωρίσουμε καλύτερα στον τόπο που έχει γίνει, πια, το δεύτερο σπίτι της, το Λονδίνο, την πόλη όπου ζει τα τελευταία 11 χρόνια, που ενηλικιώθηκε και ξεκίνησε να σκηνοθετεί τις πρώτες της επαγγελματικές παραστάσεις. «Εκεί ξεκίνησα την ομάδα μου, το Collide. Στο Λονδίνο χρωστάω, σε πολύ μεγάλο βαθμό, τον άνθρωπο και τον σκηνοθέτη που είμαι σήμερα», λέει με νοσταλγία και ξεκινάει την αφήγηση. Ας ταξιδέψουμε νοερά στο Λονδίνο της Έμιλυς Λουίζου.
Λονδρέζικες βόλτες
Η πρώτη βόλτα που πρέπει να κάνει κάποιος στο Λονδίνο είναι στο Regent’s Park, ένα από τα πιο όμορφα πάρκα του Λονδίνου. Από εκεί θα ανεβαίναμε στο Primrose Hill να δούμε όλο το Λονδίνο από ψηλά. Η εικόνα από την κορυφή του λόφου συνοψίζει ένα μεγάλο μέρος της «ψυχής» της πόλης: Το πράσινο του πάρκου να απλώνεται μπροστά σου, αλλά και όλο το πανέμορφο skyline με τους μοναδικούς ουρανοξύστες – το Shard, το Gherkin, το BT Tower, το Walkie-Talkie. Φυσικά και η βόλτα στις γύρω περιοχές του πάρκου, ειδικά η ομώνυμη περιοχή Primrose Hill είναι από τις κατεξοχήν λονδρέζικες.
Άλλη μια αγαπημένη βόλτα ξεκινάει από το Covent Garden. Κατηφορίζουμε προς Waterloo Bridge. Στο δεξί μας χέρι θαυμάζουμε το εντυπωσιακό House of Parliament -με το Big Ben- καθώς και το London Eye. Διασχίζουμε τη γέφυρα και περνάμε στην απέναντι όχθη του Τάμεση, όπου βρίσκεται το National Theatre (επιβάλλεται στάση στο βιβλιοπωλείο του θεάτρου για τους θεατρόφιλους βιβλιοφάγους) και το British Film Institute. Ύστερα συνεχίζουμε να περπατάμε κατά μήκος του Τάμεση, προς London Bridge.
Συναντάμε την Tate Modern, το Shakespeare’s Globe (ρίχνουμε ματιά στη μοναδική Millennium Bridge και στον επιβλητικό καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου που ορθώνεται στην απέναντι όχθη του ποταμού. Κάνουμε στάση στο Borough Market, μια επίσκεψη στα επιβλητικά Southwark Cathedral αλλά και στο Shard. Και καταλήγουμε στο εντυπωσιακό Δημαρχείο και στην πανέμορφη Tower Bridge. Διασχίζουμε την Tower Bridge και πάμε φτάνουμε στο St. Katharine’s docks. Για το τέλος, απολαμβάνουμε μακαρονάδα στο Emilia’s pasta.
Όταν έχω λείψει για καιρό από το Λονδίνο, μεταξύ άλλων, θέλω, οπωσδήποτε, να κάνω μια βόλτα στο Hampstead Heath (ειδικά αν είναι άνοιξη ή καλοκαίρι). Ανυπομονώ για τον καφέ και τα δημιουργικά meetings στην ταράτσα του Royal Opera House, από όπου έχεις θέα όλο το Covent Garden και για cinnamon bun στο Fabrique Bakery. Λαχταρώ red velvet cupcake από το Hummingbird Bakery, βόλτα στο Angel και παράσταση στο Almeida Theatre.
Πολλές φορές για να ηρεμήσω, περπατάω από το σπίτι μου στο Camden Town, κατά μήκος του Regent’s Canal προς το Kings Cross (με στάση στην αγαπημένη μου πλατεία, Granary Square). Περιπλανώμενη κατά μήκος του καναλιού καταλήγω στην περιοχή Angel. Είναι εντυπωσιακή η ηρεμία αυτού του καναλιού, τόσο κοντά στη βουή του κέντρου της πόλης. Συνδυάζει με τις πιο ήσυχες βόλτες (είτε προς το Angel, είτε και προς την αντίθετη κατεύθυνση, καταλήγοντας στο πανέμορφο Little Venice.
Συναντήσεις και αναμνήσεις
Από τις πιο δυνατές μου αναμνήσεις είναι η παράσταση «Βάκχες» που σκηνοθέτησα για το Βρετανικό Μουσείο το 2015. Η παράσταση ήταν περιπατητική και εξελισσόταν σε όλο τον χώρο του Great Court του Μουσείου. Πέρα από την υπόκλιση, και τη στιγμή που εκατοντάδες θεατές χειροκροτούσαν όλη μας την ομάδα, αυτό που θυμάμαι πολύ έντονα είναι οι πρόβες μας τα βράδια στο άδειο μουσείο. Φτάναμε κάθε βράδυ λίγο πριν κλείσει το μουσείο για το κοινό, και το βλέπαμε σιγά σιγά να αδειάζει για να μπορέσουμε εμείς να ξεκινήσουμε τις πρόβες μας. Αυτές οι πρόβες στο άδειο αχανές μουσείο είχαν κάτι από ταινία. Ακόμα και σήμερα, αυτές οι μέρες των «Βακχών» είναι από τις πιο σημαντικές μου επαγγελματικές εμπειρίες και αναμνήσεις.
Το Λονδίνο είναι η πόλη των περαστικών. Για αυτό και όταν σκέφτομαι το Λονδίνο, σκέφτομαι όλους τους αγαπημένους φίλους και συνεργάτες με τους οποίους έχω συσχετιστεί την τελευταία δεκαετία. Πολλοί από αυτούς δεν μένουν πια εκεί, αλλά το Λονδίνο είναι πάντα ρευστό, πάντα κινείται και ποτέ δεν μένει στάσιμο. Έτσι και οι άνθρωποί του. Σκέφτομαι τους δασκάλους, τους μέντορές μου, τους σκηνοθέτες και καλλιτέχνες που με ενέπνευσαν. Σκέφτομαι τους ανθρώπους που με έμαθαν να αντιμετωπίζω τον διπλανό μου με σεβασμό, όσο διαφορετικός κι αν είναι. Σκέφτομαι την Έμιλυ των 18 χρόνων που είχε πρωτο-μετακομίσει στο Λονδίνο και δεν είχε ιδέα πόσο θα αγαπούσε αυτήν την πόλη.
Το Λονδίνο ως πηγή έμπνευσης
Το Λονδίνο είναι τεράστια πηγή έμπνευσής μου. Είναι η πόλη των συνεχόμενων ερεθισμάτων. Στις γκαλερί και τα μουσεία του Λονδίνου έχω δει δουλειά καλλιτεχνών που έχουν καθορίσει βαθιά και τη δική μου τέχνη: Cornelia Parker, Antony Gormley, Francis Bacon, Marina Abramovic, Chiharu Shiota. Στα θέατρά του έχω δει παραστάσεις που έχουν αλλάξει το πώς αντιλαμβάνομαι τη θεατρική πράξη (με πιο πρόσφατο παράδειγμα το Sunset Boulevard του Jamie Lloyd ή τη δουλειά των Gecko, Peeping Tom, Pina Bausch, Katie Mitchell).
Στους κινηματογράφους του είχα την ευκαιρία να δω κλασικές ταινίες στη μεγάλη οθόνη (αγαπημένες μου ταινίες του David Lynch στο ΒFI και στο Prince Charles Cinema) και εννοείται στις μουσικές σκηνές του έχω ακούσει μουσικούς των οποίων ο ήχος έχει επηρέασει καθοριστικά τις παραστάσεις μου (την αγαπημένη μου PJ Harvey για παράδειγμα). Δεν μπορώ καν να υπολογίσω την έμπνευση που μου έχει προσφέρει η πολυπολιτισμικότητα των κατοίκων του Λονδίνου, η κουλτούρα της αποδοχής και τo open-mindedness των ανθρώπων του.
Μια πόλη σε συνεχή κίνηση
Το Λονδίνο αλλάζει και εξελίσσεται συνέχεια, με μία ταχύτητα που καμιά φορά σε τρομάζει. Δύο περιοχές που έχουν αλλάξει απίστευτα την τελευταία δεκαετία είναι το Kings Cross και το Elephant and Castle. Αν με ρωτούσατε πριν μερικά χρόνια θα σας έλεγα δεν έχετε λόγο να πάτε προς τα εκεί… Σήμερα, όμως, θα σας πω ότι είναι εντυπωσιακό πώς έχουν αναβαθμιστεί αυτές οι περιοχές, με αισθητική και χαρακτήρα.
Θαυμάζω το πόσο γρήγορα αναβαθμίζονται κάποιες περιοχές, αλλά ταυτόχρονα με τρομάζει κι αυτός ο εξευγενισμός και το ότι δεν έχει σταματημό. Σκέφτομαι, ότι αν ποτέ λείψω πολύ καιρό από την πόλη, θα έχουν αλλάξει τόσα, που θα είναι λες και δεν έζησα ποτέ εδώ.
Σχέδια και παραστάσεις
Αυτήν την περίοδο, η Έμιλυ Λουίζου είναι σε πρόβες στην πολύ cool περιοχή Dalston στο ανατολικό Λονδίνο.
«Βρίσκομαι σε ένα θέατρο που θαύμαζα από τότε που μετακόμισα στο Λονδίνο, το Arcola Theatre. Η παράσταση που σκηνοθετώ λέγεται “Fabulous Creatures” (Φαντασμαγορικά Πλάσματα). Χρησιμοποιεί ως βάση τη Σκύλλα, τη Χάρυβδη και τις Σειρήνες -τα μυθολογικά πλάσματα από την Οδύσσεια- και τα φέρνει αντιμέτωπα με το τι πάει να πει να ζεις σε μια κοινωνία που σε αντιμετωπίσει μόνο σαν τέρας», σχολιάζει, ενώ δεν παραλείπει να εκφράσει τη χαρά της που τα τελευταία χρόνια έχει καταφέρει να συνδυάζει επαγγελματικά την Ελλάδα με το Λονδίνο. Μετά το περσινό καλοκαίρι στην Επίδαυρο, φέτος είχα τη χαρά να σκηνοθετήσω ένα βίντεο κλιπ για το καινούριο τραγούδι του Παύλου Παυλίδη.
Λίγα λόγια για την Έμιλυ Λουίζου
Η Έμιλυ Λουίζου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα αλλά από το 2013 ζει και εργάζεται ως σκηνοθέτις στο Λονδίνο. Σπούδασε Αγγλική Λογοτεχνία στο University College London (UCL), και στη συνέχεια έγινε δεκτή στο μεταπτυχιακό MFA Theatre Directing του Birkbeck College, University of London. Έχει, επίσης, παρακολουθήσει μετά από πρόσκληση το εξάμηνο σεμινάριο Σκηνοθεσίας για Οπέρα στο Royal Opera House του Λονδίνου με την Katie Mitchell.
Το 2015 ίδρυσε τη θεατρική ομάδα Collide με την οποία έχει σκηνοθετήσει οχτώ παραστάσεις στο Λονδίνο, πολλές από τις οποίες έχουν χρηματοδοτηθεί από την αγγλική κυβέρνηση. Για το Collide η Guardian έγραψε το 2022 ότι «είναι σίγουρα μια ομάδα που αξίζει κανείς να ακολουθεί». To 2020 διετέλεσε Resident Assistant Director στο Royal Shakespeare Company, στη γενέτειρα του Shakespeare, το Stratford-upon-Avon.
Στην Ελλάδα έχει σκηνοθετήσει το σύγχρονο ελληνικό έργο «Labor» στο Θέατρο Πορεία (2022) και τα «Συμπτώματα από την Έλλειψη Βάρους» (εμπνευσμένο από τις «Ευμενίδες» του Αισχύλου) στο Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου (2023).
