Στην οδό Ορφέως, τον «ομφαλό» της Παλιάς Πόλης της Ξάνθης, που βουίζει σαν κυψέλη φοιτητές, τουρίστες, οικογένειες, ζευγάρια και παρέες γεμίζουν ασφυκτικά τα τραπεζάκια. Στο νούμερο 33 υπάρχει ένα σπίτι σιωπηλό. Εκεί δεν χρειάζεται ήχος. Εκεί το φως και η σκιά παίζουν με το μυαλό, οι μορφές στους τοίχους και στα γλυπτά προκαλούν τη φαντασία. Το «Σπίτι της Σκιάς» είναι δημιούργημα ενός ανθρώπου, η προσωπική του κατάθεση στον χώρο της τέχνης.
«Σπούδασα στην Πολυτεχνική σχολή του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης και μετά άσκησα το επάγγελμα του μηχανικού περιβάλλοντος, ωστόσο από παιδί το μυαλό και η ψυχή μου ήταν αφιερωμένα στην τέχνη. Ανακάλυψα την shadow art στο internet και άρχισα να πειραματίζομαι. Καθώς το μότο μου ανέκαθεν ήταν ότι “αυτό που βλέπουμε είναι πάντα λιγότερο από αυτό που κοιτάμε”, η τέχνη αυτή με εξέφρασε αμέσως», λέει ο Τριαντάφυλλος Βαϊτσης, καθώς μου σερβίρει ένα εσπρέσο στο μικρό σαλόνι, απέναντι από την κουρτίνα που μας χωρίζει από την είσοδο της έκθεσης. «Μέσα σε 3 χρόνια από τότε που άρχισα να κάνω την τέχνη της σκιάς, σταμάτησα το παλιό μου επάγγελμα, γιατί δεν έβρισκα πια καμία ουσία σ’ αυτό. Και από το 2014 εγκαινίασα το “Σπίτι της Σκιάς”», προσθέτει.
Όταν η Μέριλιν Μονρόε συνάντησε τον Αϊνστάιν
Ξεκινάμε την περιήγηση μέσα στα δωμάτια και ξαφνικά νιώθω σαν παιδί που θαυμάζει κάτι το οποίο δεν καταλαβαίνει πώς δημιουργείται. Βλέπω μορφές όπως του Δημόκριτου, του Καβάφη, του Αϊνστάιν, της Μέριλιν Μονρόε, ή του Τζον Λένον, κλουβιά με πουλιά, περίτεχνα τοπία, να «ζωγραφίζουν» τoυς τοίχους. Προέρχονται από άμορφα και σύνθετα γλυπτά-αντικείμενα, και προβάλλονται μέσω αυτών χάρη σε κατάλληλα τοποθετημένους μικρούς προβολείς.
Από πού αντλείτε έμπνευση, τον ρωτάω:
«Από ένα ποίημα. Μια κουβέντα που θα κάνω με κάποιον. Κάτι που θα δω. Ένας άνθρωπος που θέλει να μιλήσει μέσω της τέχνης ψάχνει αφορμές πάντα και παντού. Όταν ήμουν στη 2α λυκείου είχα γράψει ένα ποίημα: “Μεγάλη η χαρά του ανθρώπου που κάνει κούνια σε δύο χοντρά σκοινιά που κρέμονται από το κλαρί ενός δέντρου. Και μεγάλη η δυστυχία του ανθρώπου που κάνει κούνια σε ένα χοντρό σκοινί που κρέμεται από το κλαρί ενός δέντρου”. Χρόνια μετά έκανα αυτό το έργο», λέει. Και μου δείχνει μια περιστρεφόμενη χειροκίνητα κατασκευή όπου η μια μορφή που προβάλλεται κάνει κούνια και η άλλη είναι ένας κρεμασμένος.
-Η επικαιρότητα σας αφορά ως πηγή έμπνευσης;
-Κάποιες φορές ναι. Πριν από λίγους μήνες, για παράδειγμα, έφτιαξα ένα έργο που το ονόμασα «Σπάστε τη σιωπή» και το παρουσίασα την 25η Νοεμβρίου που είναι η Παγκόσμια Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Ωστόσο, πιο πολύ μου αρέσει να ανατρέχω στο παρελθόν. Αυτό το διάστημα ετοιμάζω μια ενότητα 15 έργων, τη «Σκιά του Οδυσσέα», με το οποίο θέλω να μιλήσω για τα βαθύτερα μηνύματα της Οδύσσειας.
-Πώς κατασκευάζετε τα γλυπτά σας;
-Χρησιμοποιώ κυρίως υλικά από τα σκουπίδια -αλλά όχι μόνο. Δεν βγαίνω έξω με στόχο να συλλέξω. Εάν κάτι με ενδιαφέρει, ωστόσο, θα το πάρω επιτόπου -με τα αυτοκίνητο, ή και με τα χέρια. Για παράδειγμα, έχω φέρει 3 κιλών τζάμι από τη Σαντορίνη επειδή το είδα στον δρόμο και μου άρεσε. Υπάρχουν, βέβαια, και υλικά που αγοράζω. Μετά τα ενώνω με σιλικόνη.
-Και τι εργαλεία χρησιμοποιείτε;
-Ελάχιστα και απλά. Τα περισσότερα έργα έχουν φτιαχτεί με τανάλια, ψαλίδι, κανένα σφυρί, βίδες και βιδολόγο. Αυτά!
-Τι προηγείται, το γλυπτό, ή αυτό που θέλετε να προβάλλετε στον τοίχο;
-Πρώτα έρχεται η ιδέα. Μετά μπορεί να κάνω το σκίτσο, να ανάψω το φως και να αρχίσω να «κτίζω» τη σκιά που προσχεδίασα. Η, να ανάψω το φως και να αρχίσω να παίζω … και όπου με πάει.
-Το πρώτο σας γλυπτό ποιο ήταν;
(μου το δείχνει): -Λέγεται Σχετικότητα και είναι μια αγγελική και μια διαβολική μορφή, το καλό και το κακό. Αλλά έχω βάλει στοιχεία καλού στο κακό και το αντίθετο.
-Και ποιο είναι το αγαπημένο σας;
-Tο «Καμπαναριό». To έφτιαξα για την ταινία του Γιώργου Κορδέλλα «Η Ρόζα της Σμύρνης» και απεικονίζει το καμπαναριό της Αγίας Φωτεινής που υπήρχε στην πόλη, αλλά καταστράφηκε το 1922.
-Συνολικά πόσα έργα έχετε δημιουργήσει;
-Στο «Σπίτι της Σκιάς» υπάρχουν 38 γλυπτά. Έχω άλλα 43 σε κουτιά και κάποια έχουν πουληθεί. Επειδή ο χώρος εδώ είναι μικρός, παρουσιάζω συγκεκριμένα έργα από 4 ενότητες: Οι Αντιθέσεις, η Ψυχή, τα Σπήλαια του Μυαλού και τα Πρόσωπα.
-Τι αγαπάτε πιο πολύ το γλυπτό ή τη σκιά του;
-Και τα δυο μου αρέσουν. Βάζω πολλά πράγματα στο γλυπτό, που ο κόσμος δεν τα βλέπει γιατί εστιάζει στη σκιά. Βέβαια, υπάρχουν και γλυπτά που δεν έχουν καθόλου πληροφορίες επάνω τους.
-To ίδιο τα γλυπτό-αντικείμενο είναι έργο τέχνης, χωρίς τη σκιά που προβάλλεται μέσω αυτού;
-Φαίνεται άμορφο. Αλλά για μένα είναι άμορφο-όμορφο!
-To «Σπίτι της Σκιάς» είναι και χώρος ψευδαισθήσεων;
-Σίγουρα είμαι λίγο ονειροπόλος, κινούμαι στα όρια της φαντασίας και του ονείρου. Τα πάντα είναι θέμα οπτικής. Αλλά εδώ δεν είναι ένας χώρος ψευδαισθήσεων.
Τηλ. 25411 08309, 6977612726,
https://vaitsis.com
