Αγναντεύει την Τύμφη και τα δάση του Ζαγορίου κτισμένο σε δυο κατάφυτους λόφους σε υψόμετρο 880. Παλαιότερα, λεγόταν Σοποτσέλι, δηλαδή, τόπος με πολλά νερά.
To Δίλοφο: Ένα αρχοντοχώρι που συνοικίστηκε από τον 16ο αιώνα και έχει πάρει τρεις σημαντικές διακρίσεις: Ως «Τόπος Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (1969), ως «Παραδοσιακός Οικισμός» (1979) και ως «Ιστορικός Τόπος» (2011). Το τιμούν, και απλά πιστοποιούν αυτά που βλέπεις με τα ίδια σου τα μάτια: Την αρχιτεκτονική της πέτρας σε όλο της το μεγαλείο.
Αυτή την «τεχνική επιστήμη που αναπτύχθηκε στο Ζαγόρι του 19ου αιώνα και στα χωριά της μεσημβρινής Ευρώπης», όπως έχει γράψει χαρακτηριστικά ο πολυπράγμων αρχιτέκτονας και διδάκτορας ανθρωπογεωγραφίας Μιχάλης Η. Αράπογλου.
Το Δίλοφο έχει κτιστεί με τον τυπικό τρόπο των χωριών του Ζαγορίου γύρω από την κεντρική πλατεία (το μεσοχώρι) με τον πλάτανο και την Αναγνωστοπούλειο Σχολή. Από εκεί ξεκινούν ακτινωτά τρία καταπληκτικά πετρόκτιστα καλντερίμια. Oδηγούν αντίστοιχα στον πάνω, στον κάτω και στον πέρα μαχαλά. Ανεβαίνοντας στα ψηλά θα βρεις τη μεγαλοπρεπή βασιλική με τον πολυκάμαρο εξωνάρθηκα που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και ξανακτίστηκε το 1857, μετά από την πυρκαγιά του 1896.
Στην περιοχή που καταλαμβάνει ο οικισμός, υπάρχουν γύρω στα εκατό πέτρινα σπίτια από τα οποία άλλα κατοικούνται μόνιμα και κάποια λίγα λειτουργούν ως ξενώνες.
+
Αρχοντικό Μακρόπουλου: Το ψηλότερο παλιό κτίσμα στο Ζαγόρι
Μια ιστορία αγάπης υποδέχεται τους επισκέπτες στο Δίλοφο. Στο σημείο όπου θα παρκάρετε δεσπόζει το ψηλότερο παλιό σπίτι στο Ζαγόρι. Σύμφωνα με μια προφορική παράδοση -που ελέγχεται για την ακρίβεια της-, ο λόγος για τον οποίο η λιθοδομή του φθάνει σε κάθετο ύψος τα 14 μ. είναι ιδιαίτερα ρομαντικός. Η ιστορία αφορά έναν νεαρό γαμπρό από το Δίλοφο και την κοπέλα που παντρεύτηκε και την έφερε από το Κουκούλι για να μείνουν στο σπίτι αυτό. Όμως εκείνη μαράζωνε γιατί της έλειπε το πατρικό της. Όταν το κατάλαβε αυτό, ο ερωτευμένος νέος φώναξε τους μαστόρους να πανωσηκώσουν το σπιτικό τους κτίζοντας άλλα δυο πατώματα. Ώστε να αγναντεύει η καλή του από ψηλά το Κουκούλι και να χαίρεται.
+
Αξίζει να πάτε ως το γεφύρι του καπετάν Αρκούδα. Είναι μονότοξο, μήκους 9 μ. και απέχει 1,5 χλμ. από την παράκαμψη για Δίλοφο. Αρχικά ονομαζόταν το γεφύρι του Εβραίου. Το 1906 σ’ αυτό το σημείο ο τουρκικός στρατός σκότωσε σε ενέδρα τον Σαμαρινιώτη οπλαρχηγό του Μακεδονικού Αγώνα Καπετάν Αρκούδα (ή Γιώργο Αλιμπιντάτο). Εξ ου και η σημερινή ονομασία του.
Διαμονή
Αρχοντικό του Διλόφου. Με επτά δωμάτια και μια σουίτα. Φιλοξενούνται σε εντυπωσιακό παραδοσιακό κτίσμα με εσωτερική αυλή, το οποίο, κατασκευάστηκε σε τρεις περιόδους μεταξύ 1633-1865. Από 80 ευρώ/δίκλινο.
Φαγητό
Λίθος (στου Τάκη). Σερβίρει καφέ, ζεστά ροφήματα, φαγητό. Δοκιμάστε: τη «σαλάτα του Τάκη», ρεβίθια με μελιτζάνες, κατσικάκι στον φούρνο και από γλυκά το καζάν ντιπί. Από 15-20 ευρώ/άτομο.
Τηλ. 26530 22600
*
Απόσταση
Το Δίλοφο απέχει περίπου 34 χλμ. από τα Ιωάννινα.
*Το θέμα είναι μέρος του αφιερώματος 20 ορεινά χωριά κρυμμένοι θησαυροί στην Ελλάδα / ΔΙΑΚΟΠΕΣ, τεύχος Δεκεμβρίου 2023.
